CZYM JEST ASZA

Asza Vahiszta: Prawda, prawość, kosmiczny porządek

Boski Atrybut ASZA, czyli Prawda/Prawość, jest kamieniem węgielnym myśli Zaratusztrian. Czym jest Asza i jak to jest ważne w zaratusztrianizmie?

Słowo aszstanu Asza jest związane z rdzennym RTA Sanskrytu, co oznacza „wieczne prawo i porządek”. Indoeuropejski korzeń słowa stał się we współczesnych językach oznacza „prawo”, „prawość” i „rytuał”. Asza oznacza wiele powiązanych rzeczy i nie można tego przetłumaczyć jednym słowem. Do przetłumaczenia potrzebna jest cała konstelacja słów: prawość, prawo, porządek kosmiczny, prawda, sprawiedliwość. Jest to jedno z siedmiu Spades Amesha, siedem pierwotnych emanacji Boga, przez które dokonuje się wola Boga i przez które docieramy do Boga.

Czym tak naprawdę jest Asza, jak to określił Prorok Zaratustra w swoich poetyckich Ghatach?
Asza jest przede wszystkim Prawdą, przeciwieństwem Kłamstwa i obejmuje całą jasną i obiektywną wizję, całą szczerość i niezmąconą myśl, słowo i czyn. Następnie „Sprawiedliwość” Asza oznacza zobowiązanie do dobrych działań, które budują społeczeństwo i prowadzą do zdrowia, pokoju i dobrej woli. Działania te nie są z góry przewidziane, tak jak to ma miejsce w żydowskim, chrześcijańskim lub islamskim świętym prawie, ale będą się różnić, w zależności od warunków historii i społeczeństwa. Jednak podstawowe wezwanie do właściwego działania pozostaje takie samo. Asza to także PRAWO – nie nakazany zestaw przykazań, ale opis praw rządzących naszym życiem i otaczającym nas wszechświatem. Asza jest bezosobowa.

W Zaratusztrianizmie Ahura Mazda nie jest typem Boga, który zawiesi prawa rzeczywistości, aby coś zrobić lub komuś pomóc. W koncepcji boskiego zarządzania Zaratusztry nie ma już nieruchomych słońc, cudownych uzdrowień, cudownych plag lub wyzwolenia, czy zmartwychwstania. We wszystkich Gathach nie ma cudów ani zjawisk nadprzyrodzonych; to zadziwiające dla czegoś napisanego 3500 lat temu. Na drodze do Asza Bóg ustanowił prawa rzeczywistości, zarówno w świecie naturalnym, jak i w świecie społecznym – i nie będzie ich łamał.

Tak więc prawo Ashy opisuje, co się właściwie dzieje, a nie co powinno się wydarzyć. Obejmuje on prawo grawitacji i wszystkie prawa fizyki odkrywane przez naukę, a także prawa konsekwencji rządzących naszym własnym zachowaniem, które są odkrywane przez (czasami bolesne) doświadczenie. Rzucaj w powietrze kamieniem, a jeśli nie przeszkodzisz jego upadkowi, to spadnie – to jest Asza. Pijąc alkohol przez całą noc obudzisz się z bolesnym kacem – to także Asza, prawo konsekwencji. Jeśli popełnisz błąd, całkiem często świat sam cię ukarze, albo według własnego prawa, albo przez kogoś, kto bierze prawo w swoje ręce. Ale co z tymi, którzy postępują źle i mają szczęście i tymi, którzy umierają szczęściu po złym życiu? Należy tu spojrzeć na nadchodzący świat, który również znajduje się pod rządami Asza, gdzie, jak stwierdza Zaratusztra, „Najlepsze Istnienie” (niebo) czeka na tych, którzy wybierają dobro w tym świecie, i gdzie „Najgorsze egzystencje” (piekło) jest zarezerwowane dla tych, którzy czynią zło. To „piekło” nie jest wieczne, ponieważ wszystkie rzeczy zostaną oczyszczone pod koniec czasu, ale będzie trwało wystarczająco, aby oczyścić złoczyńców.

Dlatego wychwalanie Ashy jako „najlepszego” (Avestan, vahishta) polega na godzeniu się z porządkiem kosmicznym i zaangażowaniu się w poszukiwanie Prawdy w swoim życiu duchowym, moralnym i zawodowym. Asza zamieszkuje w tobie, tak jak w każdym, i jest boska. Za każdym razem, gdy czynisz sprawiedliwy czyn, nieważne jak mały, zbliżasz się do Boga poprzez Asza Wahiszta.

Tekst samych Ghat pokazuje, jak ważna jest Asza dla myśli i praktyki zaratusztrianizmu. Niemal każdy wiersz tych poetyckich hymnów zawiera gdzieś słowo Asza. To ciągłe powtarzanie jest czymś więcej niż tylko gromadzeniem informacji lub retorycznym narzędziem proroka. Jest to święta litania, wplatająca słowo w umysł słuchacza, aż stanie się stałą częścią duchowej świadomości.

Czy Asza Vahishta jest tylko wersją Dziesięciu Przykazań – dużym zbiorem zasad religijnych? Nie całkiem. Asza nie jest jak „Dziesięcioro Przykazań”, ponieważ przykazania i Tora są nakazowe. Asza ma charakter opisowy.Przykazanie mówi na przykład: „Nie kradnij”. To, co powiedziałaby Asza, gdyby mogła mówić, brzmiałoby: „Jeśli ukradniesz, możesz dostać się w ręce właściciela tego, co ukradłeś, a on cię ukarze, albo zrobi to prawo cywilne, a jeśli unikniesz kary w tym świecie, to kiedy umrzesz i dojdzie do sądu, Asza będzie pamiętać, że ukradłeś. Asza nie jest zasadą, lecz prawem, nie nie jest czymś w sensie „ty masz” lub „nie będziesz”, lecz czymś w rodzaju aksjomatów geometrycznych lub praw fizyki. Można myśleć o Asza jako o „oprogramowaniu wszechświata” lub o jego „systemie operacyjnym”, ponieważ reguluje działanie wszystkich rzeczy, czy nam się to podoba, czy nie. W przeciwieństwie do oprogramowania nie można go zmienić. Czy można zmienić prędkość światła, prawa matematyki lub fizyki? Metoda naukowa dotyczy Asza. Nie ma niezmiennego Pisma, które mówi nam, czym jest Asza; uczymy się przez doświadczenie, hipotezę, eksperyment, dowód i demonstrację. Jeśli to, co wydaje się być Aszą, nie ma sensu, to nie jest tak, że Asza jest w błędzie, ale jest to nasza własna koncepcja, nasza ignorancja wobec Asza, jest prawdą i konieczne jest, abyśmy powrócili do naszych badań.

Hannah MGShapero 
Ushtavaiti