Lud Awesty

(szkic społeczeństwa Gathyjskiego)

Termin lud Awesty jest tutaj używany w odniesieniu do plemienia Zaratusztry wraz z plemieniem jego patrona, Kavi Vištāspy, jak i tych ludów osiadłych we wschodnim Iranie, które, choć nie wszystkie mówiące po awestyjsku były ściśle powiązane.

Klasy społeczne

lud Awesty dzielił się na trzy grupy społeczne: kapłanów, wojowników i pasterzy-rolników ( āθravan , raθaēštar , vāstryō.fšuyant), lub dwie kapłanów i rolników-pasterzy, którzy w przypadku wojny stawali się także wojownikami. Praktycznie poza jednym przypadkiem nie są wymieniani rzemieślnicy co wskazuje na bardzo archaiczny podział klasowy, o przedwedyjskich korzeniach, poprzedzających migrację do Ariów do Iranu i Indii.

Kapłani

W odniesieniu do kapłaństwa Gatha często występuje słowo karapan na określenie zwykłych kapłanów, którzy odprawiali rytuały i byli potępiani przez Zoroastra (prawdopodobnie dlatego, że byli wrogo nastawieni do jego nauk i popierali tych, których uważał za nikczemnych); raz występuje słowo zaotar na określenie kapłanów pełniących posługę (jasna 33.6.); i wielokrotnie, mąθran , dla kapłana wypowiadającego natchnione przez boga słowa. Występuje również raz termin Usig. Karapani usig to kapłani podlegający władzy „złych władców” wspomagający ich przez odprawianie specjalnych obrzędów mających przynieść sukces wojenny. (być może były to krwawe ofiary z ludzi)

Nic nie wskazuje na to, czy kapłaństwo było dziedziczne; ale Gathy świadczą o istnieniu uczonej, subtelnej, złożonej technicznie poezji religijnej, której kultywowanie wymagało oczywiście lat studiów.

Grupy społeczne

W gathach są dwie grupy terminów dla grup społecznych.Pierwszą z nich jest xvaētu „rodzina” vərəzə̄na „społeczność” airyaman „klan”, Drugą jest dəmāna „mieszkania” Vis/viś „Osada” šōiθra „dzielnica ”, dahyu „ziemia”. Ten ostatni termin prawdopodobnie określał, region gdzie żyły lub wędrował przez spokrewnione klany. Nie ma aluzji do miast czy handlu. Płatności za usługi dokonywano w formie darowizny w postaci żywego inwentarza.

Więzi rodzinne i klanowe

Znaczenie więzi rodzinnych i wspólnotowych podkreśla się szczególnie w jaśnie. 53.4, gdzie prorok zobowiązuje swoją córkę, po ślubie, do wierności nie tylko ojcu i mężowi, ale także „pasterzom i rodzinie” (vāstryaēibyō aṱčā xᵛaētaovē); i w jaśnie. 46 ust. 1, gdzie ubolewa nad własnym wykluczeniem z „rodziny i klanu” (xᵛaētə̄uš airyamanasčā ).

Prawo

Istnienie kodeksu praw (dane), regulujący przypuszczalnie działania zarówno indywidualne, jak i wspólnotowe, jest wyraźnie wskazany w Jaśnie. 51.14; a Zaratusztra wielokrotnie używa pojęć osądu i sądzenia, wykroczenia i kary, i często odwołuje się do sądu jako próby ognia i stopionego metalu (jasna. 30,7; 31,3, 19; 43,4; 47,6; 51,9).

Status Kobiety i mężczyzny

W gathah kobiety są ukazane jako z jednej strony społecznie zależne od mężczyzn (ojciec, mąż, klan), (jasna. 53,4), ale duchowo im równe co powodowało poważne odstępstwa od patriarchalnego schematu ( jasna. 46.10). Niezwykłym aspektem religii wyłaniającej się z Awesty jest pogląd, że dostęp do edukacji religijnej, i ról kapłańskich był otwarty dla obu płci. Teksty honorują lub „czczą” „wiarę i wybór (na funkcję kapłańską” zarówno mężczyzn, jak i kobiet, ale nie tylko. Obu płciom przypisuje się umiejętność stania się dobrymi „władcami” zarówno w sferze doczesnej, i duchowej. Było to rewolucyjne podejście do płci w porównaniu z innymi cywilizacjami: przekazuje to Jasna Haptaŋhaiti:

jasna. 41.2
„Niech dobry władca
mężczyzna czy kobieta,będzie rządzić nami
w obu istnieniach,
O Najlepszy z tych, którzy istnieją!
Daj twoim czcicielom dobrego przywódcę,
czy to „mężczyznę czy kobietę”,