ZARATUSZTRIANIZM WE WCZESNYM ETAPIE MISJONARSKIM

MANECKJI NUSSERVANJI DHALLA

Tłumaczył Kuba Tomczak

TEOLOGIA  ZARATUSZTRIAŃSKA
ROZDZIAŁ  II

Zaratusztra przekazuje ludzkości
przesłanie Ahura Mazdy

W późniejszych tekstach awestyjskich znajdujemy informacje o prekursorach Zaratustry, proroka starożytnego Iranu. W królestwie „najlepszego bytowania” nauczał Ahura Mazda boskiej religii Haomę  i Sraosz ę. Zadaniem tego ostatniego jest przekazywanie jej ludzkości. Uważa się go za uosobienie posłuszeństwa wobec tego niebiańskiego przesłania .  Gajomard był pierwszym, który przyjął boże nauki na ziemi . Jima natomiast był pierwszym spośród śmiertelników, który na prośbę Boga miał stać się krzewicielem Jego przesłania .  Jak wspomniano w poprzednim rozdziale – nie podjął się tego zadania .  Misja ta była więc zarezerwowana dla Zaratusztry, który wieki później podzielił się  z ludzkością bożą mądrością. Całe stworzenie radowało się narodzinami proroka  i okrzyknięto go natenczas właściwą osobą, która miałaby szerzyć słowo Ahura Mazdy  na wszystkich siedmiu kontynentach .

Działalność Zaratusztry przypada na około 1000 p.n.e..  Niektórzy uczeni, opierając swoje argumenty na tradycyjnych źródłach skłonni są jednak datować ją najpóźniej na VII wiek p.n.e., a dokładniej 660-583 rok p.n.e.. Gathy stają się wzniosłymi podstawami nowej religii i oprócz boskiego przesłania przepełnione są osobistymi myślami Zaratusztry, który tak jak każdy człowiek  radował się i smucił, osiągał sukcesy i napotykał przeszkody. Zawarte są w nich elementy autobiograficzne proroka, który wspomina m. in. o biedzie, o małej liczbie jego naśladowców czy o czyhających na niego przeciwnikach. Mimo wielu niedogodności, za każdym razem gdy takowe się pojawiają, zapewnia Boga o pokładanej przez siebie ufności w powodzenie  tej świętej misji. 

Misja Zaratusztry wspierana przez
„nowych w wierze”

Kampania proroka nabrała rozpędu, gdy dzięki swojej mądrości udało mu się nawrócić królewską parę Iranu – Wisztaspę oraz jego małżonkę Hutaosę.  Wydarzenie to było ukoronowaniem powstającego oficjalnie zaratusztrianizmu.  Oczywiście naturalną konsekwencją przyjęcia wiary Zaratusztry przez panujący dom Iranu stały się nawrócenia jego poddanych.  Późniejsze teksty awestyjskie opisują Wisztaspę jako ramię i filar zaratusztrianizmu  oraz obrońcę wiary, który przyczynił się do jej rozwoju. Religia, która do tej pory narażona była na ciągłe ataki i niepowodzenia, stawała się teraz znana i rozpoznawalna na całym świecie .  Jak większość neofitów, którzy cechują się gorliwością i zapałem do działania,  również ci podążający za naukami Zaratusztry pracowali żywo na rzecz szerzenia się wiary  na ziemiach Iraniu, a także poza nimi. Na ich czele stał Wisztaspa, a zaratusztrianizm stał się wkrótce religijną potęgą. W celu rozpropagowania religii wykorzystano dwa elementy:  siłę i perswazję. W krótkim czasie więc przesłanie Ahura Mazdy rozprzestrzeniło się wzdłuż  i wszerz . Zaratusztrianizm posiadał wyznawców nie tylko wśród Irańczyków, praktykujących dotąd swoją pierwotną wiarę, lecz przyjął się także w gronie wyznawców dewów, a nawet  ludu Turanu, rywali Ariów – w Gathach, uwiecznił prorok turańskiego wodza – Fryanę wraz z jego rodziną, którzy przyjęli jego nauki . Pomijając mniej lub bardziej niezwykłe historie nawróceń niektórych wielkich indyjskich mędrców i greckich filozofów, z całą pewnością stwierdzić można, że liczba wyznawców pozyskanych przez „apostołów” Zaratusztry była naprawdę imponująca.  Poprzez wojny z Turanem i sąsiednimi krajami, Awesta i idea świętego ognia pojawiły się także na odległych ziemiach  . 

Zaratusztra mówi o swojej wierze
jako o religii uniwersalnej.

Prorok, z całą pobożnością oznajmia, że przesłanie, które głosi zostało mu objawione przez samego Ahura Mazdę. W swoich modlitwach zwraca się do Niego, ale także do Asz y,  będącej ucieleśnieniem najlepszej sprawiedliwości i prawdy, i prosi, by dano mu poznać ich boski plan, ażeby on i jego uczniowie mogli nauczać ludzi w jeszcze lepszy sposób    i doprowadzić wszystkich do tej doskonałej wiary  . Zaratusztra bowiem przekonany jest,  że przesłanie, które otrzymał od Boga jest najlepszą religią daną dla całej ludzkości,  a Ahura Mazda obiecał przy tym, że swoich oddanych wyznawców zawsze obdarzać będzie mnogością błogosławieństw  . Niestety żarliwe pragnienie proroka dotyczące nawrócenia jak największej ilości osób  nie było wówczas możliwe do spełnienia. Nie mogło też zostać w pełni zrealizowane  w późniejszych czasach. Mimo, że zaratusztrianizm predysponował do bycia religią światową, to nie wykazywał nigdy żadnych skłonności, by takową się stać.  W najlepszym wypadku można więc uznać, że był religią narodową.  Przed całkowitym wyginięciem ocalił ją cud, a fuzja różnych przyczyn doprowadziła do tego, że zaratusztrianizm wyznawany jest dzisiaj tylko przez około sto do dwustu tysięcu dusz.  Aspekt ten zostanie bardziej jeszcze rozwinięty w rozdziałach traktujących o rozwoju religii na przestrzeni kolejnych okresów.